سرکلاژ چیست؟
سرکلاژ یک روش جراحی است که برای پیشگیری از سقط زودرس یا زایمان پیش از موعد در زنان با مشکلات گردن رحم انجام می شود که در این فرایند پزشک دهانه رحم را با استفاده از بخیه ها می بندد تا از باز شدن زودهنگام آن جلوگیری کند. سرکلاژ برای زنانی که گردن رحم ضعیف یا سابقه سقط های مکرر در اوایل بارداری دارند مفید است.
اگرچه سرکلاژ به طور کلی یک روش ایمن و مؤثر است اما مانند هر عمل جراحی دیگر، نیاز به دقت و مراقبت های خاصی دارد. انجام این عمل در زمان مناسب و تحت نظارت دقیق پزشک می تواند شانس موفقیت بارداری را افزایش دهد و مادر را از خطرات جدی محافظت کند. از این رو آگاهی از جزئیات این عمل، زمان مناسب انجام آن و مراقبت های بعد از عمل برای هر زن باردار بسیار مهم است.
سرکلاژ چگونه انجام میشود؟
برای انجام عمل سرکلاژ قبل از انجام عمل، پزشک وضعیت سلامتی مادر و جنین را ارزیابی می کند. در این مرحله پزشک تصمیم می گیرد که از کدام نوع بی حسی استفاده کند. معمولاً از بی حسی موضعی، نخاعی یا در برخی موارد اپیدورال استفاده می شود و در مادرانی که مشکلات خاص دارند، ممکن است از بیهوشی عمومی استفاده شود.
پس از بی حسی، پزشک یک اسپکولوم را داخل واژن قرار می دهد تا دهانه رحم را باز نگه دارد و به راحتی دسترسی به ناحیه مورد نظر برای جراحی فراهم شود و بسته به وضعیت بیمار، پزشک یکی از روش های مختلف از جمله روش مک دونالد، شیرودکار و روش شکمی را برای بخیه زدن دهانه رحم انتخاب می کند.
پس از انجام عمل سرکلاژ، بخیه ها در محل قرار می گیرند و پزشک مراقبت های بعد از عمل را به بیمار توضیح می دهد. معمولاً بیمار پس از عمل به مدت کوتاهی تحت نظر قرار می گیرد و سپس می تواند به خانه بازگردد.
سرکلاژ و زایمان طبیعی
امکان انجام زایمان طبیعی یکی از سوالات رایج پس از انجام عمل سرکلاژ است. در صورت انجام عمل سرکلاژ، نوع روش استفاده شده می تواند بر امکان زایمان طبیعی تأثیر بگذارد.
در روش مک دونالد که بخیه ها در اواخر بارداری باز می شوند، معمولاً امکان زایمان طبیعی وجود دارد و این روش به دلیل باز شدن بخیه ها در زمان مناسب، مانعی برای زایمان طبیعی ایجاد نمی کند.
در مورد روش شیرودکار نیز اگر بخیه ها به طور مناسب باز شوند، زایمان طبیعی نیز ممکن است انجام شود و مشکلی ایجاد نخواهد کرد.
اما در روش شکمی که در آن دهانه رحم به طور کامل بسته می شود، امکان زایمان طبیعی وجود ندارد و مادر تنها باید از طریق سزارین وضع حمل کند. به دلیل بسته شدن کامل دهانه رحم در این روش، زایمان طبیعی به خطر می افتد و سزارین تنها گزینه امن برای مادر و نوزاد خواهد بود.
موارد تجویز سرکلاژ
عمل سرکلاژ برای مادرانی که شرایط خاصی دارند و احتمال بروز مشکلاتی در دوران بارداری وجود دارد، تجویز می شود. این عمل معمولاً با هدف جلوگیری از سقط جنین و پیشگیری از زایمان زودرس انجام می شود. موارد تجویز سرکلاژ به طور کلی عبارتند از:
- سابقه زایمان زودرس یا سقط جنین در سه ماهه دوم بارداری: اگر مادر پیش از این دچار زایمان زودرس یا سقط جنین در دوران بارداری شده باشد، پزشک ممکن است انجام سرکلاژ را توصیه کند.
- کوتاه شدن طول دهانه رحم: اگر طول دهانه رحم در هفته های ۲۰ تا ۲۴ بارداری کوتاه شود یا دهانه رحم به طور ناگهانی شل و باز شود، سرکلاژ ممکن است برای پیشگیری از سقط جنین و زایمان زودرس تجویز شود.
- سابقه سقط جنین عمدی یا سقط های مکرر: زنانی که به طور عمدی سقط جنین انجام داده اند یا سابقه سقط های مکرر دارند، ممکن است به توصیه پزشک عمل سرکلاژ را در هفته های اولیه بارداری انجام دهند.
- رحم دوشاخ: برای زنانی که رحم دوشاخ دارند و احتمال سقط جنین در آن ها وجود دارد، سرکلاژ تجویز می شود.
- سابقه التهاب یا عفونت و بارداری با روش آی وی اف IVF: برخی از مادرانی که سابقه التهاب یا عفونت در رحم دارند و از روش IVF برای بارداری استفاده کرده اند، ممکن است بر اساس تشخیص پزشک نیاز به انجام سرکلاژ داشته باشند.
باز کردن سرکلاژ چه زمانی است؟
باز کردن سرکلاژ معمولاً در مراحل پایانی بارداری (معمولاً هفته 37 بارداری) انجام می شود. این اقدام به منظور آزاد کردن دهانه رحم برای شروع فرآیند زایمان صورت می گیرد.
مزایا و فواید عمل سرکلاژ
عمل سرکلاژ فواید زیادی برای مادران باردار با شرایط خاص دارد. این عمل به ویژه برای جلوگیری از سقط جنین و زایمان زودرس بسیار مؤثر است. از جمله فواید عمل سرکلاژ می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- جلوگیری از سقط جنین: یکی از اصلی ترین فواید سرکلاژ جلوگیری از سقط جنین در زنانی است که به دلایل مختلف مانند شل شدن دهانه رحم در معرض خطر سقط قرار دارند.
- جلوگیری از زایمان زودرس: سرکلاژ با بستن دهانه رحم، احتمال زایمان زودرس را کاهش می دهد و به مادر کمک می کند تا جنین را در رحم نگه دارد.
- کمک به تولد نوزاد سالم: با جلوگیری از زایمان زودرس، نوزاد زمان بیشتری برای رشد و تکامل در رحم پیدا می کند که در نتیجه شانس تولد نوزاد سالم را افزایش می دهد.
عوارض سرکلاژ
عمل سرکلاژ همانند هر عمل جراحی دیگری ممکن است با خطرات و عوارضی همراه باشد. این عوارض در برخی از افراد ممکن است رخ دهند اما همه بانوانی که سرکلاژ انجام می دهند، از آن ها رنج نمی برند. برخی از خطرات و عوارض احتمالی عبارتند از:
- ایجاد عفونت: عفونت در ناحیه سرکلاژ ممکن است رخ دهد که در این صورت نیاز به درمان فوری با آنتی بیوتیک ها خواهد بود.
- احتمال وقوع زایمان زودرس: اگرچه هدف سرکلاژ جلوگیری از زایمان زودرس است اما در برخی موارد ممکن است سرکلاژ خود عامل شروع زایمان زودرس شود.
- احتمال از دست دادن جنین: در برخی از موارد نادر، ممکن است سرکلاژ باعث از دست دادن جنین شود.
- امکان پارگی غشاء زودتر از موعد مقرر: سرکلاژ ممکن است باعث فشار به غشاء رحم و در نتیجه پارگی آن قبل از موعد زایمان شود.
- پاره شدن کیسه آب: احتمال پاره شدن کیسه آب به دلیل فشار اضافی بر دهانه رحم وجود دارد.
- بیهوش شدن: در برخی موارد، بیهوشی عمومی یا عوارض ناشی از آن ممکن است برای مادر ایجاد شود.
- آسیب دیدن مثانه: در صورتی که عمل جراحی با دقت کافی انجام نشود، ممکن است به مثانه آسیب برسد.
- خونریزی: ممکن است پس از عمل سرکلاژ خونریزی رخ دهد به ویژه اگر بخیه ها به درستی بسته نشده باشند.
با توجه به این خطرات، پزشکان سرکلاژ را تنها در صورتی برای زنان باردار تجویز می کنند که منافع آن از خطرات احتمالی بیشتر باشد. همچنین پس از عمل معاینات منظم برای پیشگیری از عوارض و اطمینان از سلامت مادر و جنین ضروری است.
دلایل پاره شدن سرکلاژ
پاره شدن سرکلاژ معمولاً به دلیل فعالیت زیاد، فشار یا آسیب به ناحیه دهانه رحم پس از انجام عمل رخ می دهد. در صورت پاره شدن، احتمال زایمان زودرس افزایش می یابد. این وضعیت نیاز به مداخله فوری پزشک دارد و ممکن است نیاز به عمل جراحی مجدد یا مراقبت های ویژه داشته باشد.
درد واژن بعد از سرکلاژ
ممکن است بعد از سرکلاژ در ناحیه زیر دل و واژن نیز درد ایجاد شود که این درد می تواند به دلیل التهاب یا عفونت در ناحیه عمل، فشار به واژن و تنش عضلانی، تحریک عصبی یا ضعف رحم باشد. اگر درد به صورت شدید یا طولانی مدت باشد و همراه با علائمی مانند خونریزی شدید، تب یا تغییرات غیرطبیعی در ترشحات باشد بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
ترشحات بعد از سرکلاژ
ترشحات پس از سرکلاژ معمولاً طبیعی هستند و ممکن است به صورت آبکی و شفاف دیده شوند. این نوع ترشحات به طور معمول در روزهای اول پس از عمل مشاهده می شود و به مرور زمان کاهش می یابد اما اگر ترشحات همراه با تب، بوی نامطلوب یا تغییر رنگ به سبز یا زرد شوند، این ممکن است نشانه ای از عفونت یا مشکل دیگری باشد و نیاز به مراقبت پزشکی دارد.
دردهای بعد از عمل سرکلاژ
دردهای بعد از عمل سرکلاژ معمولاً خفیف و موقتی هستند. این دردها بیشتر به صورت گرفتگی یا احساس فشار در ناحیه شکم، پایین شکم یا کمر ظاهر می شوند و می توانند مشابه دردهای قاعدگی باشند. همچنین خونریزی خفیف یا ترشحات واژنی نیز ممکن است در روزهای اولیه پس از عمل طبیعی باشد.
با این حال اگر درد به شدت افزایش یابد یا خونریزی غیرعادی مشاهده کنید، لازم است که فوراً به پزشک مراجعه کنید. استفاده از مسکن های تجویز شده توسط پزشک می تواند به کاهش درد و ناراحتی کمک کند اما برای هرگونه نگرانی یا علائم غیرعادی، مشاوره پزشکی ضروری است.
انواع عمل سرکلاژ
عمل های سرکلاژ به چهار نوع مختلف تقسیم می شوند که هرکدام بسته به شرایط خاص بیمار و وضعیت بارداری انتخاب می شوند:
- سرکلاژ مک دونالد: این روش یکی از متداول ترین انواع سرکلاژ است که به کمک بخیه های سرکیسه ای دهانه رحم را می بندد. این نوع از سرکلاژ بیشتر در زنانی که گردن رحم ضعیفی دارند یا در معرض سقط جنین در اوایل بارداری هستند، استفاده می شود.
- روش شیرودکار: این نوع عمل، به عنوان یک روش دائمی برای زنانی است که نمی توانند از روش مک دونالد بهره مند شوند. در این روش بخیه ها از قسمت داخلی دهانه رحم وارد می شوند که در نتیجه بسته شدن دهانه رحم، احتمال سقط به شدت کاهش می یابد.
- سرکلاژ شکمی: در این روش، قسمت بالایی سرویکس به طور کامل بسته می شود و تا پایان بارداری نباید باز شود. این روش معمولاً در مواردی که دو روش قبلی نتواسته اند نتیجه بخش باشند یا به دلایل مختلف قابل انجام نیستند توصیه می شود.
- سرکلاژ اورژانسی: در شرایط اضطراری که دهانه رحم بسیار باز شده و احتمال سقط جنین در هر لحظه وجود دارد، این نوع عمل انجام می شود. در واقع این روش به عنوان “بخیه نجات” شناخته می شود و در مواقعی که باید سریعاً از سقط جنین جلوگیری شود به کار می آید.
سرکلاژ رحم دوشاخ
سرکلاژ رحم دوشاخ یک عمل جراحی است که برای زنانی که رحم دوشاخ دارند، به منظور جلوگیری از سقط جنین انجام می شود. رحم دوشاخ به معنی وجود دو حفره یا دو بخش در رحم است که ممکن است مانع از نگهداری کامل جنین در رحم شود. این شرایط می تواند خطر سقط جنین، زایمان زودرس یا مشکلات دیگری را ایجاد کند.
در این شرایط پزشک ممکن است عمل سرکلاژ را تجویز کند تا دهانه رحم به صورت موقت بسته شود و از باز شدن زودهنگام آن جلوگیری شود. این عمل کمک می کند تا جنین بتواند در رحم تا زمان مناسب برای تولد نگهداری شود. سرکلاژ رحم دوشاخ معمولاً در هفته های ابتدایی بارداری انجام می شود و ممکن است پس از هفته ۳۶ یا ۳۷ بارداری برداشته شود.
کاربردهای عمل سرکلاژ
عمل سرکلاژ در برخی از موارد می تواند به عنوان یک اقدام پیشگیرانه و درمانی برای مشکلات مختلف در دوران بارداری به کار رود. این عمل به ویژه برای زنانی که با خطرات بارداری مانند زایمان زودرس یا ضعف گردن رحم رو به رو هستند، مفید است. در ادامه به برخی از کاربردهای مهم عمل سرکلاژ اشاره شده است:
- پیشگیری و کاهش احتمال زایمان زودرس: زنانی که دچار نشانه های زایمان زودرس هستند می توانند از عمل سرکلاژ برای جلوگیری از باز شدن زودرس دهانه رحم و حفظ بارداری استفاده کنند.
- تقویت گردن رحم در زنانی که سرویکس ضعیف دارند: در زنانی که گردن رحم آنها ضعیف است و در معرض خطر باز شدن زودرس دهانه رحم قرار دارند، عمل سرکلاژ به تقویت و بستن دهانه رحم کمک می کند تا از سقط جنین یا زایمان زودرس جلوگیری شود.
- پیشگیری از سقط مکرر: در زنانی که سابقه سقط مکرر دارند، عمل سرکلاژ می تواند به عنوان یک روش پیشگیرانه برای کاهش احتمال سقط جنین در بارداری های بعدی انجام شود.
- پیشگیری از ناهنجاری های ساختاری گردن رحم: برای زنانی که از ناهنجاری های ساختاری گردن رحم رنج می برند، عمل سرکلاژ می تواند به جلوگیری از مشکلات احتمالی در دوران بارداری و افزایش احتمال موفقیت بارداری کمک کند.
سرکلاژ در بارداری
سرکلاژ در بارداری یکی از روش های جراحی است که برای بستن دهانه رحم با هدف جلوگیری از زایمان زودرس و حفظ بارداری در شرایط خاص استفاده می شود. این عمل معمولاً در سه ماهه دوم بارداری، بین هفته های ۱۴ تا ۱۸ بارداری انجام می گیرد.
گردن رحم (سرویکس) که به عنوان ورودی به رحم عمل می کند، در حالت طبیعی باید تا زمان تولد جنین بسته بماند تا از خروج زود هنگام جنین جلوگیری شود. با این حال در برخی زنان، گردن رحم ضعیف می شود و قادر به نگه داری جنین تا پایان بارداری نیست. این وضعیت که به “سرویکس ضعیف” یا “سرویکس ناکافی” معروف است، می تواند منجر به زایمان زودرس یا سقط جنین شود و در چنین شرایطی انجام سرکلاژ می تواند به جلوگیری از باز شدن دهانه رحم و نگه داری جنین کمک کند.
سرکلاژ برای چه کسانی انجام میشود؟
عمل سرکلاژ تنها برای زنانی مناسب است که شرایط خاصی دارند و در معرض خطر زایمان زودرس یا سقط جنین هستند. این عمل به ویژه در مواردی که گردن رحم ضعیف یا ناپایدار است، به کار می رود. برخی از شرایطی که می توانند نیاز به انجام سرکلاژ را ایجاد کنند، عبارتند از:
- سابقه سقط جنین یا زایمان زودرس: زنانی که در بارداری های قبلی خود سقط جنین یا زایمان زودرس داشته اند، ممکن است برای جلوگیری از بروز مجدد این مشکلات نیاز به سرکلاژ داشته باشند.
- ضعف یا کوتاهی گردن رحم (سرویکس ضعیف): در زنانی که گردن رحم آن ها از نظر ساختاری ضعیف است و نمی تواند جنین را در رحم نگه دارد، سرکلاژ می تواند برای تقویت این ناحیه و جلوگیری از باز شدن زودرس دهانه رحم انجام شود.
- ناهنجاری های ساختاری گردن رحم: در برخی از زنان ممکن است ناهنجاری های مادرزادی یا اکتسابی در ساختار گردن رحم وجود داشته باشد که موجب بروز مشکلات در حفظ بارداری می شود. سرکلاژ در چنین مواردی می تواند به عنوان یک راهکار درمانی استفاده شود.
- بارداری های چندقلویی (دوقلو یا بیشتر): در برخی بارداری های چندقلویی، احتمال باز شدن دهانه رحم زودتر از موعد بیشتر است. در این موارد نیز سرکلاژ می تواند به جلوگیری از زایمان زودرس کمک کند.
- عملکرد نادرست گردن رحم در بارداری های قبلی: زنانی که در بارداری های قبلی خود دچار مشکلاتی مانند باز شدن زودهنگام دهانه رحم شده اند، ممکن است نیاز به سرکلاژ در بارداری های بعدی داشته باشند تا از وقوع مشکلات مشابه جلوگیری شود.
این تصمیم باید بر اساس ارزیابی دقیق پزشک متخصص و بررسی شرایط فردی انجام شود، زیرا عمل سرکلاژ همیشه مناسب و ضروری نیست و ممکن است در برخی موارد خطرات و عوارضی داشته باشد.
عمل سرکلاژ برای چه کسانی مناسب نیست؟
عمل سرکلاژ برای همه زنان مناسب نیست و در برخی شرایط ممکن است این عمل خطرناک یا بی اثر باشد. در مواردی که وضعیت سلامت مادر یا جنین به گونه ای است که سرکلاژ توصیه نمی شود، انجام این عمل می تواند مشکلات جدی به همراه داشته باشد. برخی از شرایطی که در آن ها انجام سرکلاژ توصیه نمی شود عبارتند از:
- سابقه زایمان زودرس: در صورتی که فرد سابقه زایمان زودرس (خصوصاً در بارداری های قبلی) داشته باشد، ممکن است سرکلاژ نتایج مطلوبی نداشته باشد و باعث بروز عوارضی نظیر عفونت یا خونریزی شود.
- خونریزی واژینال: در صورتی که خونریزی واژینال در بارداری رخ دهد، انجام سرکلاژ ممکن است به شدت ریسک عوارض را افزایش دهد و به خونریزی بیشتر منجر شود.
- عفونت در رحم: اگر در رحم عفونتی وجود داشته باشد مانند عفونت های دستگاه تناسلی یا عفونت های باکتریایی که می تواند به جنین آسیب برساند، انجام سرکلاژ می تواند خطر عفونت را افزایش دهد و وضعیت مادر و جنین را بدتر کند.
- طول سرویکس کمتر از حد مجاز: اگر طول سرویکس پیش از هفته ۲۴ بارداری کمتر از ۲۵ میلی متر باشد، انجام سرکلاژ الزامی نیست، به ویژه اگر مادر هیچ گونه سابقه زایمان زودرس تک قلویی نداشته باشد.
سرکلاژ برای مبتلایان به هماتوم رحم
سرکلاژ یکی از روش های جراحی است که برای تقویت دهانه رحم در دوران بارداری استفاده می شود. در مواردی که بیمار دچار هماتوم رحم (خونریزی درون رحم) باشد، پزشک ممکن است تصمیم به انجام سرکلاژ بگیرد تا از سقط جنین یا مشکلات دیگر جلوگیری کند. اما برای افرادی که هماتوم دارند، تصمیم گیری برای انجام سرکلاژ باید با دقت و پس از ارزیابی کامل وضعیت توسط پزشک متخصص انجام شود، زیرا این وضعیت ممکن است با خطرات اضافی همراه باشد.
سرکلاژ برای مبتلایان به هماتوم رحم معمولاً با احتیاط انجام می شود، زیرا هماتوم رحم می تواند ریسک خونریزی و عفونت را افزایش دهد. پزشک برای تصمیم گیری در مورد انجام سرکلاژ باید وضعیت بالینی بیمار را به دقت ارزیابی کرده و خطرات و منافع را در نظر بگیرد. در برخی موارد، سرکلاژ می تواند کمک کند تا از سقط جنین جلوگیری شود، اما در دیگر موارد ممکن است درمان های جایگزین مانند استراحت و داروها ترجیح داده شود.
سرکلاژ تا چند هفتگی انجام میشود؟
عمل سرکلاژ معمولاً در هفته های ۱۲ تا ۱۴ بارداری انجام می شود یعنی قبل از هفته ۱۵ بارداری که به آن “سرکلاژ پیشگیرانه” گفته می شود. این عمل برای تقویت گردن رحم و جلوگیری از زایمان زودرس در زنانی که خطر باز شدن زودهنگام دهانه رحم دارند، انجام می گردد.
پس از انجام سرکلاژ، بخیه ها معمولاً تا هفته ۳۷ یا ۳۸ بارداری باقی می مانند. در این مدت بخیه ها دهانه رحم را بسته و از باز شدن آن جلوگیری می کنند. در پایان هفته ۳۷ یا ۳۸ بارداری، معمولاً پزشک تصمیم می گیرد که بخیه ها را باز کند تا زایمان طبیعی انجام شود چرا که رحم باید آماده زایمان باشد و دهانه رحم باید توانایی باز شدن برای تولد نوزاد را داشته باشد.
در موارد خاص اگر وضعیت مادر یا جنین به گونه ای باشد که نیاز به ادامه سرکلاژ داشته باشد پزشک می تواند تصمیمات متفاوتی اتخاذ کند.
مراقبت های بعد از سرکلاژ
بعد از انجام عمل سرکلاژ، رعایت مراقبت های لازم برای بهبودی سریع و جلوگیری از عوارض ضروری است. در اینجا به برخی از مهم ترین مراقبت های بعد از عمل سرکلاژ اشاره می شود:
- پس از عمل لازم است که به مدت چند روز استراحت کنید و از فعالیت های سنگین و راه رفتن طولانی خودداری کنید.
- در صورتی که پزشک داروهای ضدالتهاب یا آنتی بیوتیک تجویز کرده باشد حتما طبق دستور پزشک و به موقع داروها را مصرف کنید.
- بهداشت ناحیه تناسلی بسیار مهم است. از شستشوی ناحیه تناسلی با آب و صابون های ملایم خودداری کنید و از هرگونه تحریک یا فشار اضافی در این ناحیه بپرهیزید.
- تا زمانی که پزشک تأیید نکند از برقراری رابطه جنسی خودداری کنید زیرا رابطه جنسی می تواند باعث فشار یا تحریک ناحیه سرویکس شود که ممکن است به مشکلات جدی منجر شود.
- از انجام هرگونه فعالیت سنگین یا ورزشی که ممکن است فشار زیادی به ناحیه سرویکس وارد کند خودداری کنید.
- اگر علائم غیرعادی مانند خونریزی شدید، درد شدید در ناحیه سرویکس، تب یا تغییر رنگ ادرار مشاهده کردید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. این علائم می تواند نشان دهنده عوارض جدی مانند عفونت یا مشکل در بخیه ها باشد.
رعایت این نکات مراقبتی می تواند به روند بهبودی شما کمک کرده و خطرات احتمالی را کاهش دهد.
معاینه بعد از سرکلاژ
معاینه بعد از سرکلاژ برای ارزیابی موقعیت بخیه ها و اطمینان از عدم بروز عفونت یا مشکل در سرکلاژ ضروری است. پزشک معمولاً از طریق معاینه بالینی و گاهی از طریق سونوگرافی، وضعیت دهانه رحم و جنین را بررسی می کند.مراحل سرکلاژ:
- آماده سازی بیمار: سرکلاژ معمولاً در هفته های 12 تا 14 بارداری انجام می شود و بیمار تحت بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی قرار می گیرد.
- انجام عمل جراحی: در این مرحله، پزشک با استفاده از ابزارهای خاص، دهانه رحم را می بندد تا از باز شدن آن جلوگیری کند.
- مراقبت بعد از عمل: پس از عمل، بیمار باید تحت مراقبت های پزشکی قرار گیرد تا از بروز عوارض احتمالی جلوگیری شود.
اقدامات لازم قبل از انجام عمل سرکلاژ
قبل از انجام عمل سرکلاژ، انجام برخی اقدامات ضروری است تا اطمینان حاصل شود که عمل به درستی انجام شده و خطرات احتمالی کاهش یابد:
- ابتدا باید سونوگرافی انجام شود تا طول دهانه رحم بررسی گردد و پزشک بتواند تشخیص دهد که آیا خطر سقط جنین وجود دارد یا خیر.
- پس از تشخیص نیاز به سرکلاژ، یک سونوگرافی از وضعیت سلامت جنین انجام می شود تا اطمینان حاصل شود که جنین سالم است و نبض او وجود دارد. اگر جنین دچار مشکلات جدی باشد، ممکن است از انجام عمل خودداری شود.
- بیمار باید تمامی سوابق پزشکی خود، از جمله بیماری های قبلی و داروهایی که مصرف می کند را به پزشک اطلاع دهد.
- توصیه می شود حداقل ۴۸ ساعت قبل از عمل از مصرف داروهایی که برای روان کنندگی یا منعقد کردن خون استفاده می شوند، خودداری شود.
- انجام فعالیت جنسی ۷۲ ساعت قبل از انجام عمل بستن دهانه رحم ممنوع است.
- از مصرف هرگونه داروی واژینال بدون مشورت با پزشک باید پرهیز شود.
- در برخی موارد پزشک ممکن است توصیه کند که بیمار حداقل ۸ ساعت قبل از انجام عمل از خوردن و آشامیدن پرهیز کند.
- ناحیه تناسلی باید کاملاً تمیز شود و در صورتی که عفونت های واژینال وجود داشته باشد، باید دوره درمان طی شود.
- این اقدامات پیش از عمل به منظور کاهش خطرات احتمالی و افزایش موفقیت عمل سرکلاژ انجام می شود.
عمل سرکلاژ چقدر طول میکشد؟
عمل سرکلاژ معمولا کمتر از یک ساعت طول می کشد. این عمل به صورت سرپایی انجام می شود و بیمار پس از پایان عمل می تواند به راحتی به خانه بازگردد البته ممکن است پزشک توصیه کند که بیمار تا چند ساعت تحت نظر باشد تا در صورت بروز هرگونه مشکلی سریعاً اقدام شود.
بعد از سرکلاژ چقدر استراحت کنیم؟
بعد از عمل سرکلاژ، استراحت و مراقبت های دقیق بسیار اهمیت دارد تا روند بهبودی به درستی انجام شود و از بروز عوارض جلوگیری شود. توصیه می شود که حداقل ۲ تا ۳ روز اول را به طور کامل استراحت کنید و از هر گونه فعالیت سنگین یا فشار آوردن به ناحیه شکم و لگن خودداری کنید.
نحوه خوابیدن بعد از سرکلاژ
نحوه خوابیدن بعد از سرکلاژ بسیار مهم است زیرا باید موقعیتی انتخاب شود که کمترین فشار به ناحیه سرویکس وارد شود. در روزهای اول پس از انجام عمل سرکلاژ خوابیدن به پهلوی چپ بهترین حالت است. این موقعیت به کاهش فشار روی ناحیه سرویکس کمک می کند و به بهبودی سریع تر کمک می کند.
علاوه بر خوابیدن به پهلوی چپ بهتر است در طول شب از خوابیدن به شکم یا خوابیدن به پشت پرهیز کنید چرا که این حالات می توانند فشار بیشتری به دهانه رحم وارد کنند و باعث مشکلاتی شوند.
استراحت مناسب و رعایت نکات مراقبتی پس از عمل سرکلاژ، مانند حفظ وضعیت خواب مناسب و پیروی از دستورات پزشک، به تسریع روند بهبودی کمک خواهد کرد
تحریک شدن بعد از سرکلاژ (ارضا شدن بعد از سرکلاژ)
تحریک شدن و ارضا شدن پس از عمل سرکلاژ ممکن است به دلیل فشار و تنش زیاد روی ناحیه سرویکس مشکلاتی ایجاد کند. این عمل برای تقویت دهانه رحم انجام می شود تا از زایمان زودرس جلوگیری کند و هرگونه فشار اضافی بر روی ناحیه سرویکس می تواند به بروز عوارضی مانند خونریزی، عفونت، یا آسیب به بخیه ها منجر شود. به همین دلیل معمولاً توصیه می شود که از رابطه جنسی همراه با دخول و تحریک در ناحیه سرویکس تا هفته ۳۷ بارداری پرهیز شود.
علائم باز شدن بخیه سرکلاژ (علائم باز شدن نخ سرکلاژ)
علائم باز شدن بخیه سرکلاژ می تواند نشانه هایی از عوارض و مشکلات جدی باشد که نیاز به توجه فوری پزشکی دارند. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، باید به سرعت به پزشک مراجعه کنید. علائم باز شدن نخ سرکلاژ شامل موارد زیر می شود:
- خونریزی بیش از حد: خونریزی همراه با درد شدید یا تغییر در رنگ و بوی خون می تواند نشان دهنده باز شدن بخیه باشد. خونریزی غیرطبیعی باید جدی گرفته شود و فوراً به پزشک اطلاع داده شود.
- درد مزمن در ناحیه سرویکس: اگر درد در ناحیه سرویکس به تدریج شدت یابد و مزمن شود، این ممکن است به معنی باز شدن بخیه ها باشد.
- تغییر در ترشحات واژنی: افزایش رطوبت واژن، ترشحات غیرمعمول، بوی ناگوار یا تغییر در رنگ ترشحات می تواند نشانه ای از عفونت یا باز شدن بخیه ها باشد.
- احساس فشار و تنش بیشتر در ناحیه سرویکس: دشواری در نشستن، راه رفتن یا حرکت کردن می تواند به دلیل فشار بر ناحیه سرویکس و باز شدن بخیه ها باشد.
- درد پایین شکم و پاره شدن کیسه آب: درد در ناحیه پایین شکم همراه با پاره شدن کیسه آب می تواند به عنوان یکی از علائم باز شدن بخیه سرکلاژ در نظر گرفته شود و نیاز به مراقبت فوری دارد.
این علائم نشان دهنده وضعیت های اورژانسی هستند و باید فوراً با پزشک تماس گرفته شود تا اقدامات لازم برای جلوگیری از خطرات جدی انجام گیرد.
علائم پارگی سرکلاژ
ممکن است بعضی افراد هیچ علامتی نداشته باشند، اما در بسیاری از موارد، علائم پارگی سرکلاژ با یکی از نشانه های زیر همراه است:
- احساس درد یا فشار در ناحیه پایین شکم یا لگن
- ترشحات غیرطبیعی واژن (گاهی با خون آلودگی یا بوی غیرمعمول)
- لکه بینی یا خونریزی واژینال
- احساس کاهش ناگهانی در وزن جنین یا تغییر وضعیت رحم
- نشت مایع آمنیوتیک
قیمت عمل سرکلاژ
قیمت عمل سرکلاژ به عوامل مختلفی مانند مکان انجام عمل، تخصص پزشک و تجهیزات مرکز بستگی دارد. برای اطلاعات دقیق تر و دریافت قیمت توصیه می شود با کلینیک دکتر یونسی به شماره ۰۹۱۲۸۳۸۳۸۴۳ تماس بگیرید.
چه زمانی عمل سرکلاژ تجویز می شود؟
عمل سرکلاژ برای جلوگیری از سقط جنین و زایمان زودرس در مادرانی که با مشکلات مربوط به دهانه رحم مواجه هستند تجویز می شود. این عمل بیشتر در شرایط خاص و تحت نظر پزشک متخصص انجام می شود. برخی از شرایطی که باعث تجویز سرکلاژ می شوند عبارتند از:
- شل شدن دهانه رحم در اوایل بارداری: در برخی از بانوان، دهانه رحم در اوایل بارداری شل می شود که خطر سقط جنین یا زایمان زودرس را افزایش می دهد. در این صورت عمل سرکلاژ برای جلوگیری از این مشکلات انجام می شود.
- سابقه زایمان زودرس یا سقط جنین: مادرانی که در بارداری های قبلی خود سقط جنین یا زایمان زودرس داشته اند ممکن است برای پیشگیری از تکرار این مشکلات عمل سرکلاژ تجویز شود.
- شلی بیش از حد دهانه رحم بین هفته ۲۰ تا ۲۴ بارداری: اگر در این مدت دهانه رحم شل شود یا کوتاه شود، سرکلاژ برای جلوگیری از باز شدن زودرس آن و حفظ جنین ضروری است.
- سقط جنین عمدی یا استفاده از دارو برای سقط: افرادی که در گذشته سقط جنین عمدی داشته اند یا داروهایی برای سقط مصرف کرده اند ممکن است نیاز به سرکلاژ داشته باشند.
- رحم دوشاخ: در برخی از بانوان که رحم دوشاخ دارند، احتمال سقط جنین بالا می رود و در این شرایط سرکلاژ تجویز می شود.
- وجود التهاب یا عفونت در رحم: مادرانی که به دلیل عفونت یا التهاب در رحم در معرض خطر سقط جنین قرار دارند ممکن است به سرکلاژ نیاز داشته باشند.
- بارداری با روش IVF: مادرانی که از طریق روش های کمک باروری مانند IVF باردار شده اند در صورت وجود مشکلاتی در دهانه رحم یا تاریخچه سقط جنین، ممکن است نیاز به سرکلاژ داشته باشند.
این عمل تنها در شرایط خاص و با تشخیص دقیق پزشک متخصص زنان و زایمان انجام می شود و برای هر فرد نیاز به ارزیابی و مراقبت های خاص دارد.
احتمال سقط بعد از سرکلاژ
عمل سرکلاژ برای جلوگیری از سقط جنین و زایمان زودرس در مواردی که دهانه رحم ضعیف یا شل می شود، تجویز می شود. این عمل می تواند خطراتی مانند انقباضات رحمی، خونریزی، عفونت و پاره شدن کیسه آب به همراه داشته باشد که ممکن است منجر به سقط جنین یا زایمان زودرس شود. با این حال، این عوارض در همه زنان باردار بروز نمی کند و بسیاری از بانوان پس از سرکلاژ بارداری خود را به طور موفقیت آمیز ادامه می دهند. مراقبت های پزشکی و نظارت دقیق پس از عمل می تواند ریسک این خطرات را کاهش دهد.
خونریزی بعد از سرکلاژ طبیعی است؟
خونریزی یا لکه بینی بعد از عمل سرکلاژ تا چند روز اول طبیعی است و ممکن است با کمی درد و احساس فشار همراه باشد و این درد معمولاً مشابه دردهای پریود است. اگر لکه بینی یا خونریزی پس از این مدت ادامه پیدا کند یا شدت آن افزایش یابد باید فوراً به پزشک مراجعه کنید زیرا ممکن است نشانه ای از عفونت یا مشکلی دیگر باشد که نیاز به درمان دارد.
لکه خون بعد از سرکلاژ عادی است؟
لکه خون بعد از عمل سرکلاژ معمولاً طبیعی است و به عنوان یک واکنش طبیعی بدن به جراحی شناخته می شود. این لکه ها به دلیل جراحی در ناحیه حساس دهانه رحم ایجاد می شوند و ممکن است تا چند روز پس از عمل ادامه یابند. با این حال، طول مدت و میزان خونریزی می تواند متفاوت باشد و بستگی به وضعیت فردی بیمار دارد.نکاتی که باید بدانید:
- مدت زمان لکه خون: لکه خون معمولاً برای ۲ تا ۵ روز پس از عمل ادامه دارد، اما در برخی موارد ممکن است این مدت زمان کمی بیشتر باشد. این خونریزی می تواند از خفیف تا متوسط متغیر باشد.
- طبیعی بودن خونریزی: خونریزی کم و لکه خون بعد از سرکلاژ به طور معمول طبیعی است، زیرا این جراحی در ناحیه دهانه رحم انجام می شود و می تواند موجب تحریک بافت های اطراف شود.
- پرهیز از فعالیت های سنگین: در صورتی که لکه خون مشاهده می کنید، بهتر است از انجام فعالیت های سنگین یا ورزش های فشاری خودداری کنید تا از تحریک بیشتر ناحیه جراحی جلوگیری کنید.
- مراجعه به پزشک در صورت نیاز: در صورتی که لکه خون بیشتر از چند روز ادامه یابد یا خونریزی شدید شود (مانند خونریزی مشابه به دوره قاعدگی)، باید به پزشک خود مراجعه کنید. همچنین، اگر خونریزی با علائم دیگری مانند تب، درد شدید، یا بوی نامطبوع همراه بود، این ممکن است نشانه ای از عفونت باشد که نیاز به بررسی پزشکی دارد.
- علائم غیرمعمول: اگر در کنار لکه خون، دردهای شدید، تب یا خونریزی زیاد مشاهده کردید، این علائم نیاز به ارزیابی پزشکی دارند و باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
در نهایت، لکه خون بعد از سرکلاژ معمولاً مسئله ای موقتی است، اما همیشه بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که روند بهبودی شما طبیعی است.
ایا با وجود سرکلاژ کیسه اب پاره میشود؟
با وجود سرکلاژ احتمال کاهش خطر پارگی کیسه آب وجود دارد زیرا سرکلاژ به تقویت و استحکام دهانه رحم کمک می کند و از باز شدن زودرس آن جلوگیری می کند. این عمل معمولاً برای پیشگیری از زایمان زودرس و سقط جنین انجام می شود اما با این حال هیچ روشی نمی تواند به طور کامل احتمال بروز مشکلات مانند پارگی کیسه آب را از بین ببرد. عوامل مختلفی از جمله ضربه به ناحیه سرکلاژ، عفونت، فعالیت جنسی زیاد یا تغییرات طبیعی بدن ممکن است باعث پاره شدن کیسه آب شوند بنابراین حتی با انجام سرکلاژ، مراقبت های مناسب و پیگیری های پزشکی همچنان ضروری است.
بهترین زمان سرکلاژ
بهترین زمان برای انجام عمل سرکلاژ معمولاً بین هفته های ۱۴ تا ۱۶ بارداری است. در این زمان طول دهانه رحم باید بیش از ۲.۵ سانتی متر و عرض رحم نیز کمتر از ۲ سانتی متر باشد. این عمل بیشتر برای افرادی که سابقه نارسایی دهانه رحم دارند یا در معرض خطر سقط جنین یا زایمان زودرس هستند توصیه می شود. در این موارد تشخیص قبلی مانند هیستروسالپنگوگرافی می تواند به پزشک کمک کند تا تصمیم به انجام سرکلاژ بگیرد.
طول سرویکس برای سرکلاژ
طول سرویکس (دهانه رحم) یکی از عوامل مهم در تصمیم گیری برای انجام عمل سرکلاژ در بارداری است. در وضعیت طبیعی، طول سرویکس باید بیشتر از ۳۵ میلی متر باشد. زمانی که طول سرویکس کمتر از ۳۰ میلی متر می شود، این می تواند نشانه ای از ضعف گردن رحم و احتمال شروع زایمان زودرس باشد. در این شرایط، پزشک ممکن است عمل سرکلاژ را برای بستن دهانه رحم و جلوگیری از زایمان زودرس پیشنهاد دهد.
پزشک همچنین ممکن است با استفاده از آزمایش های تصویربرداری مانند سونوگرافی طول سرویکس را اندازه گیری کند و در صورت مشاهده کوتاه شدن سرویکس، عمل سرکلاژ را برای تقویت آن و نگه داشتن جنین در رحم تا موعد مقرر توصیه کند. به طور کلی هرچه طول سرویکس کوتاه تر باشد، احتمال انجام سرکلاژ برای جلوگیری از زایمان زودرس بیشتر می شود.
طول سرویکس بعد از سرکلاژ چقدر باید باشد؟
طول سرویکس بعد از سرکلاژ معمولاً باید بیشتر از ۲۵ میلی متر باشد، به ویژه در سه ماهه دوم بارداری. البته این عدد می تواند بسته به شرایط فردی کمی متفاوت باشد. اگر طول سرویکس کمتر از ۲۵ میلی متر باشد، پزشک با دقت بیشتری وضعیت بارداری را پیگیری می کند، چون این مورد ممکن است نشانه ای از خطر زایمان زودرس باشد.
آیا تیر کشیدن واژن بعد از سرکلاژ عادی است؟
تیر کشیدن یا احساس درد در ناحیه واژن بعد از عمل سرکلاژ می تواند طبیعی باشد، به ویژه در روزهای اول پس از عمل چرا که این ناحیه تحت فشار و تغییرات ناشی از جراحی قرار گرفته است. با این حال اگر درد شدید یا طولانی مدت باشد یا اگر علائمی مانند خونریزی غیرطبیعی یا لکه بینی شدید داشته باشید بهتر است با پزشک مشورت کنید.
برای اطمینان از سلامت دهانه رحم و پیشگیری از هرگونه مشکل بعدی، ممکن است پزشک شما بررسی های اضافی مانند سونوگرافی را توصیه کند تا وضعیت دهانه رحم و جنین را ارزیابی کند.
آیا سرکلاژ از سقط جنین جلوگیری می کند؟
بله، سرکلاژ می تواند از سقط جنین در برخی موارد جلوگیری کند. این عمل جراحی به منظور تقویت و بستن دهانه رحم در دوران بارداری انجام می شود تا از باز شدن زودهنگام آن که ممکن است منجر به سقط جنین شود، جلوگیری کند. سرکلاژ معمولاً برای زنانی که دهانه رحم ضعیف دارند یا سابقه سقط جنین های مکرر یا زایمان زودرس دارند، توصیه می شود.
در بارداری هایی که خطر سقط جنین به دلیل نارسایی دهانه رحم وجود دارد، سرکلاژ می تواند کمک کند تا بارداری به طور موفقیت آمیز ادامه یابد. البته این عمل همیشه در هر بارداری لازم نیست و تصمیم به انجام آن باید پس از مشاوره دقیق با پزشک متخصص و ارزیابی شرایط فردی مادر گرفته شود.
سرکلاژ معمولاً در هفته های ابتدایی بارداری انجام می شود و می تواند نقش مهمی در حفظ جنین و پیشگیری از مشکلات احتمالی در آینده داشته باشد. اگر نگرانی خاصی دارید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا بر اساس شرایط خاص شما، تصمیم درست گرفته شود.
آیا سرکلاژ برای سه قلو لازم است؟
در بارداری های چندقلویی مانند بارداری سه قلو، احتمال زایمان زودرس یا باز شدن زودهنگام دهانه رحم بیشتر است. در این موارد، سرکلاژ ممکن است توصیه شود تا از سقط جنین یا زایمان زودرس جلوگیری کند. البته، تصمیم نهایی باید بر اساس شرایط خاص بارداری و مشاوره پزشک متخصص گرفته شود.
نحوه تسکین دردهای بعد از عمل سرکلاژ
بعد از انجام عمل سرکلاژ، طبیعی است که برخی دردها یا ناراحتی ها در ناحیه شکم یا لگن احساس شود. این دردها معمولاً به دلیل جراحی در ناحیه دهانه رحم و تغییرات فیزیولوژیکی بارداری هستند. برای تسکین این دردها، روش های زیر توصیه می شود:
- استراحت کافی: یکی از مهم ترین نکات بعد از عمل سرکلاژ، استراحت است. آرامش و استراحت می تواند به کاهش فشار و درد کمک کند. از انجام فعالیت های سنگین یا بلند کردن اشیاء سنگین خودداری کنید.
- مصرف مسکن های تجویزی: پزشک ممکن است مسکن هایی مانند پاراستامول یا ایبوپروفن را برای کاهش درد تجویز کند. این مسکن ها به تسکین دردهای خفیف و متوسط کمک می کنند. حتماً طبق دستور پزشک از این داروها استفاده کنید.
- قرار دادن کیسه یخ: قرار دادن یک کیسه یخ یا کمپرس سرد روی ناحیه شکم یا لگن می تواند به کاهش التهاب و درد کمک کند. اطمینان حاصل کنید که کیسه یخ مستقیماً با پوست تماس نداشته باشد تا از یخ زدگی جلوگیری شود.
- استفاده از پد گرم: برخی از زنان با استفاده از پد گرم یا بطری آب گرم روی شکم احساس راحتی بیشتری می کنند. این روش می تواند به شل شدن عضلات و کاهش درد کمک کند.
- آب زیاد بنوشید: نوشیدن آب کافی به پیشگیری از یبوست کمک می کند که می تواند درد را بدتر کند. همچنین، آب باعث حفظ رطوبت و تسکین ناحیه شکم می شود.
- مراجعه به پزشک در صورت نیاز: اگر درد ادامه پیدا کرد یا علائم غیرمعمول مانند خونریزی زیاد، تب یا عفونت مشاهده کردید، فوراً باید به پزشک مراجعه کنید.
با رعایت این نکات و تحت نظر پزشک، می توانید دردهای بعد از عمل سرکلاژ را کاهش داده و روند بهبودی را تسریع کنید.
پساری چیست؟
پساری یک وسیله پزشکی است که در داخل واژن قرار می گیرد و هدف آن حمایت از دهانه رحم و جلوگیری از باز شدن زودهنگام آن در دوران بارداری است. این وسیله معمولاً برای زنانی که دچار نارسایی دهانه رحم یا خطر سقط جنین زودهنگام هستند، به کار می رود.
تفاوت ها و مزایا پساری
پساری روش غیرجراحی برای حمایت از دهانه رحم در بارداری های پرخطر است، در حالی که سرکلاژ یک عمل جراحی برای جلوگیری از سقط جنین در زنان با نارسایی دهانه رحم است. در زیر به نکات مهم در رابطه با پساری آورده ایم:
- روش غیرجراحی: پساری یک روش غیرجراحی است که در مقایسه با سرکلاژ، نیاز به عمل جراحی ندارد و می تواند گزینه مناسبی برای زنانی باشد که نمی خواهند جراحی انجام دهند یا شرایط خاصی دارند که سرکلاژ برای آنها مناسب نیست.
- استفاده در بارداری های پرخطر: پساری بیشتر در بارداری هایی که احتمال زایمان زودرس یا نارسایی دهانه رحم وجود دارد، مورد استفاده قرار می گیرد، اما سرکلاژ معمولاً برای زنانی که سابقه سقط جنین های مکرر دارند یا دهانه رحم ضعیفی دارند، به کار می رود.
- تاثیر در جلوگیری از سقط: پساری معمولاً برای جلوگیری از زایمان زودرس در بارداری های پرخطر توصیه می شود، اما سرکلاژ ممکن است در موارد خاصی مانند نارسایی دهانه رحم یا سابقه سقط جنین مکرر مؤثرتر باشد.
- ملاحظات پزشکی: پساری ممکن است در برخی موارد که خونریزی یا عفونت وجود دارد یا در شرایط خاص دیگر مناسب نباشد. همچنین پساری ممکن است نیاز به تنظیمات دوره ای یا تغییر داشته باشد.
در نهایت، تصمیم بین استفاده از سرکلاژ یا پساری باید توسط پزشک متخصص گرفته شود، زیرا هر کدام از این روش ها مزایا و معایب خاص خود را دارند و بستگی به وضعیت بارداری و سلامتی مادر دارد. بنابراین، برای انتخاب بهترین گزینه، مشاوره با پزشک ضروری است.
آیا بجای سرکلاژ می توان از پساری استفاده کرد؟
استفاده از پساری به عنوان یک روش جایگزین سرکلاژ در برخی شرایط ممکن است توصیه شود. پساری به طور معمول در مواردی که دهانه رحم ضعیف باشد، برای جلوگیری از زایمان زودرس یا سقط جنین استفاده می شود. اما در شرایطی که هماتوم رحم وجود داشته باشد، پساری معمولاً نمی تواند به اندازه سرکلاژ مؤثر باشد و انتخاب به شرایط فردی بیمار بستگی دارد.